توسلات ادبیات عرفانی به هنرهای سنتی نمایشی با تکیه بر نمایش عروسکی

Authors

  • فاطمه اشراقی پژوهشگر پسادکترای زبان و ادبیات عربی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
  • نرگس گنجی دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
Abstract:

یکی از زمینه‌ها در پژوهش‌های ادبیبررسی پیوند هنر و ادبیات و دادوستدهایی است که از دیرباز میان این دو در جریان بوده است. از جلوه‌‌های آمیختگی ادبیات و هنر که به ‌درستی توجه پژوهش‌های پیشین را جلب نکرده آن است که عارفان ایرانی و عرب، در تألیفات منظوم و منثور خود، توسلات شگفت‌انگیزی به هنر‌های نمایشی عروسکی داشته‌اند. این پژوهش با دقت نظر در رویکرد هنرمندانة عارفان به نمایش عروسکی، به‌ویژه نمایش سایه، و با تکیه بر روش اسنادی‌ـ ‌تحلیلی این نکته را تببین می‌کند که چگونه متون عرفانی عربی و فارسی، تصویر رمزی نمایش عروسکی را به مثابۀ ابزاری برای بیان دریافت‌های شهودی به کار بسته‌اند. سپس با بررسی کهن‌ترین یافته‌های پژوهش در زمینه کاربرد تصویر رمزی نمایش عروسکی، به ترتیب تاریخی، به بیان اسناد و آثار کاربست این هنر در متون عربی و فارسی می‌پردازد تا روشن شود از چه زمانی و چگونه اندیشمندان و ادیبان عارف برای بیان اندیشه‌‌های هستی‌شناسانه و عارفانه خود به این هنر نمایشی تمسک جسته‌اند. یافته‌‌های پژوهش بیانگر آن است که بهره‌جستن ابن‌حزم اندلسی (384 ـ 456هـ.ق) از نمایش عروسکی، در تبیین اوضاع ناپایدار دنیا، از دیرینه‌ترین توسلاتِ هستی‌شناسانه به این هنر است. پس از وی، ابن‌عربی (560 ـ640ق) و گروهی از ادیبان صوفیه در تبیین اندیشه‌‌های خود به‌ویژه مباحث «وحدت وجود» و «توحید افعالی» با تمسک به این هنر سنتی توانسته‌اند پیچیده‌ترین مفاهیم هستی‌شناسانه را به مخاطبان منتقل سازند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

full text

رمز و رمزگرایی با تکیه بر ادبیات منظوم عرفانی

تلاش برای بیان تعریفی مستقل از رمز و تبیین آن به عنوان تصویری خیالی جدای از دیگر صور خیال، برای هر پژوهشگر آثار ادبی و عرفانی بایسته و شایسته است. از سوی دیگر، طرح این موضوع نیز برجسته و با اهمیت است که رمز در عین رابطة بسیار فشرده با کنایه، استعارة مصرّحه، تمثیل رمزی، اضافة سمبلیک، کهن‌الگو، تشبیه تمثیل و نوع ادبی فابل، تصویری جدای از اینهاست. لزوم توجّه شعرا و نویسندگان به رمز، تاریخچه و انواع ...

full text

رمز و رمزگرایی با تکیه بر ادبیات منظوم عرفانی

تلاش برای بیان تعریفی مستقل از رمز و تبیین آن به عنوان تصویری خیالی جدای از دیگر صور خیال، برای هر پژوهشگر آثار ادبی و عرفانی بایسته و شایسته است. از سوی دیگر، طرح این موضوع نیز برجسته و با اهمیت است که رمز در عین رابطة بسیار فشرده با کنایه، استعارة مصرّحه، تمثیل رمزی، اضافة سمبلیک، کهن الگو، تشبیه تمثیل و نوع ادبی فابل، تصویری جدای از اینهاست. لزوم توجّه شعرا و نویسندگان به رمز، تاریخچه و انواع ...

full text

رویکرد پدیدارشناسانه به دریافت مخاطب در نمایش عروسکی

تماشاگر همواره برای فهم و دریافت اثر ‏باید موفق به برقرارکردن ارتباط با آن شود تا اثر را حرکات یا الفاظی تهی و خالی از معنا نپندارد. در این فرایند، تماشاگر آگاهانه یا ناآگاهانه مراحلی را در ذهن خویش می‏گذراند. در این میان، فلسفة پدیدارشناسی با مرکز توجه قراردادن ذهن آدمی و نقش آن در دریافت پدیده‏ها حائز اهمیت است. مقصود از این جستار بررسی روند درک و دریافت مخاطب در «نمایش عروسکی» است، اما این م...

full text

طراحی مرکز هنرهای نمایشی گیلان، با تاثیر از هنر نمایش

تحولات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و پیشرفت تکنولوژی و تغییر فکر و در نهایت تغییر شیوه زندگی انسانها، موجب افزایش ارتباطات دیجیتالی ومجازی و کمرنگ شدن ارتباطات و تعاملات اجتماعی بطور حضوری شده است. فضاهای جمعی یا بصورت مکانی در آمده که فقط انسانها را بصورت توده در کنار هم قرار می دهد و یا فرم و ساختار آن با نیاز ها و خصوصیات (الگوهای رفتاری) جامعه انطباق نداشته و در نتیجه مردم تمایلی برای حضور در...

15 صفحه اول

الگوی مناسب آموزش مهارت‏های "تفکر نقادانه" در نمایش‏های سنتی عروسکی ایرانی (با تکیه بر خیمه شب بازی)

چکیده صاحبنظران، پیدایش "تفکر نقادانه" را در میان آموزه‏های سقراط دانسته و روش سوال پرسیدنش را معروف‏ترین استراتژی "تفکر نقادانه" می‏دانند. تفکری که مهارت‏های اصلی آن عبارتند از مهارت‏های شناختی شامل: تعبیر، تحلیل، ارزیابی، دریافت معانی ضمنی، توضیح و خود تنظیمی و مهارت‏های دیگری از جمله: طبقه بندی، آشکارسازی معنا، بررسی ایده‏ها و ده‏ها مهارت دیگر در شمار مهارت‏های فرعی آن بشمار می‏رود. همچنین ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 12  issue 1

pages  1- 16

publication date 2020-03-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023